Føroyskt-íslendskt tónlistarligt samstarv – nú um Händels »Messias« í Langholtskirkju

Grein, sum Ólavur Hátún hevur skrivað til íslendskar miðlar í sambandi við konsertferðina

Ólavur Hátún
....

Í sambandi við, at Havnar­kór­ið úr Tórshavn komandi sunnudag 1. desember fer at framføra Händels ”Messias” í Langholtskirkju saman við íslendskum sangsolistum og tónleikarum rennur fram­við í hugaheiminum eitt næst­an 45-ára tíðarskeið við ymisk­ligum tónlistarligum sam­skifti millum tjóðirnar.
Tað var á sumri 1969, at Havnarkórið var á sínari fyrstu av seinni so mongum kórferðum í Íslandi. Innivist fingu vit tá á Málaskúla Ís­lands, har Einar Pállson, son­­ur gitna tónakaldið Páll Ísólfs­­son, var skúlastjóri. Syst­­­ir hansara, tann kenda song­­­kvinnan Þuriður Páls­­dóttir, stjórnaði tá Árnes­inga­­­kórinum, og eft­ir sein­astu konsertina í Reykja­­vík bjóð­aðu tey okkum til búgvið borðhald og hugnaliga sam­veru.
Íbirta vinalagið førdi við sær endurvitjan í 1971 av Árnesingakórinum í Føroy­um, har navnframi bassurin Kristinn Hallsson setti ser­ligan dám á við sínari málm­rødd.
Tvey ár seinni, í 1974, tá vit í sambandi við vitjan av sveitsiska kór- og orkestur­leiðaranum Willi Gohl skuldu framføra messu eftir Schubert, vantaði okkum bæði solistar og strúkarar. Væl kom tað tá við at kunna ringja til Kristinn í Menta­málaráðnum, sum ikki bert skaffaði okkum tað, sum okk­um var tørvur á, men eisini útvegaði ferðar­kostn­aðin.
Strúkaraliðið mannaði gitni fiólspælarin Bjørn Ólafs­­son við framkom­num næmingum á Tón­listar­­­háskúlanum, og sang­solist­arnir vóru partur av úr­valdum sangarabólki, sum klaver­leikarin Jónas Ingi­mundar­son stjórnaði. Við í hesum bólki var tann unga Ólöf Koll­brún Harðardóttir, sum seinni skapti søgu í íslendska song­heiminum.
Jónas kom á vitjan aftur og gav føroyingum, sum jú ynda manskór, góða upp­living við Karlakórinum Fóst­bræður.
Minniligt var tað eisini, tá Þjóðleikshúskórið miðskeiðis í 70-árunum var á konsertferð við urguleikaranum Ragn­ari Bjørnssyni sum leiðara. Merkisverdast mill­um solist­ar var tá tann gitni bary­ton­­sangarin Guð­mundur Jóns­son. Teir báðar fingu vit hvønn sær at uppliva aftur við seinni høvir í Føroyum.
Ein sersøgulig hending um hetta sama mundið var tað, tá Sinfónihljómsveit Íslands var á sínari fyrstu Føroya-vitjan. Vit máttu tá fáa út­bygt Læraraskúlahøllina til størri pallpláss. Men at íløgan var góð, mundu øll sanna, tá Beethovens 5. symfoni undir hondum Páll Pampichler Páll­sonar á fyrsta sinni ljóm­aði í Føroyum.
Almikið kundi framhald­andi verið at trivið í um skiftandi tónleikasamvinnu millum hesi bæði frændalond í vesturhavi. Men merkisvert fyri okkum var árið 1981/82, tá trý nýútbúgvin íslendsk tónlistarfólk vóru við til at leggja støði undir musikk­skúla­skipan í Føroyum. Gjøg­num tey trý Bjørn Árna­son, fagottistur, Kjartan Óskars­son, klarinettistur og Hrefnu Eggertsdóttir, pianoleikari, styrktist eisini sambandið til íslendska kórheimin, tá Jón Stefánsson eftir teirra tilmæli varð tónlistarligur leiðari á Kórstevnu Føroya í 1982 og fleiri eftir hana. Honum hava vit mangar gevandi kórløtur at takka fyri og ikki minni fyri hjálp og beinasemi, tá føroysk kór hava verið á Íslands-leið.
Størsta felagsupplivingin hjá Havnarkórinum og kóri Jóns Langholts­kirkju­kór­in­­um saman var uttan iva fram­­førslan av Requiem Verdis á ”Atlantsljómi” 1998, tá ikki minst serafiska solorødd Ólöfs Kollbrúnar hugtók full­setta Norðurlandahúsið.
Óløf eins og tónlistarligi sam­starvari hennara Garð­ar Cortes kundu væl havt vunnið sær glæsiliga yrkis­leið í operuumhvørvum utt­anlands. Men tey valdu í staðin at leggja sál og orku í at menna sangliga heimaumhvørvið, og eftir stendur lívsverkið hjá hesum báðum eldsálum Íslendska Óperan sum fastur stovnur og Söngskólinn í Reykjavik sum tryggasta undirstøði und­ir sangligari menning í landinum.
Eina lívgandi glæmu av hesum teirra felags virk­semi fingu eisini vit í Havn­arkórinum, tá fyrst Ólöf og seinni eisini Garðar eitt stytri tíðarskeið um aldarskiftið vitjaðu regluliga til Havnar at hava vikuskeið við okkara sangarum, har eisini onnur sanghugað fingu høvi at vera við. Ja, so mikið var komið á leið við tiltakinum, sum vit valdu at kalla ”Sangskúlin í Reykjavík, Føroyadeild”, at ætlan av álvara varð løgd um at framføra ”Gandafloytu” Mozarts í føroyskari týðing. Men brádliga var uppi við al­­menna fíggjarstuðlinum, og tí fall íslendski-føroyski sang­­skúlin niðurfyri aftur.
Heimið á Langholtsvegi var tó framvegis opið við hjarta­rúmi og hjálpsemi mót­vegis vitjandi eystanífrá, og íslendskt stórtøkni gav seg rættiliga til kennar, tá hjúnini Ólöf og Jón í einum tøkum tíma eitt skifti tóku gávuríku Eivør Pálsdóttir til sín, og Ólöf soleiðis loftaði hennara dýrabæru rødd og gav henni haldgott grundstøði til at kunna menna seg upp í al­tjóða hæddir.
Vit kunnu nú venda aft­ur til føroysku-íslendsku fram­førsluna av einum tí navn­framasta stórverki tón­listar­søgunnar Händels ”Messias” í Langholtskirkju komandi sunnudag kl. 16.00.
Solistar verða bassurin Ágúst Ólafsson, sum hevur ver­ið okkara drúgvasti stuð­­­­ul í okkara oratorisku roynd­­­um. Eisini tenorurin Eyjolf­­ur Eyjolfsson hevur vunn­ið sær gott endurljóð og vin­skap í Føroyum. Hallveig Rún­arsdóttir, sum hugtók við sín­ari bjørtu sopranrødd í Jóla­ora­torium Bachs sein­asta ár, gleða vit okkum til at aftur at samvirka við, og nýtt og spennandi verður at uppliva enn eina stjørnu av Reykjavíkar ríka sangliga himmal­hválvi: altsolistin Ses­selju Kristiánsdóttir.
Ein tøkk skal her loksins berast Oliver Kentish og hans­ara tónleikarum úr Sin­­fóníu­­hjómsveit Áhuga­manna fyri at vilja samstarva við okk­um til hetta høvið.