at best var at sleppa sær víðari. Seinni var Helena Dam á Nestabø í studio. Evnið var “Kjak um fosturtøku”. Nakað inni í sendingini segði Helena, at ein orsøk til at vit ikki megna so væl at tjakast í [...] Var tað at fólk við trúgv bara hava meiningar og eingin argument – at tað eru tey sum tabuisera fosturtøku? Eg havi hug at spyrja: “Hvat er tað sum er tabu? … og fyri hvønn?”. Tað sum eg upplivdi í hesi [...] mannarættindasáttmálan hjá ST, við tað at kvinnur í Føroyum ikki hava frítt val tá tað kemur til fosturtøku.” Hetta er sera álvarsligt. Hvør er sáttmálin? Hvussu kann man eftirkanna, um hetta er so? Tað
fríari fosturtøku, sum mundi vera orsøkin til høga talið, skrivaði Føroya Pro Vita fyrr í summar, tá tey hugleiddu um samanhangin millum hesi tølini og mátan, vit eru farin at tosa um fosturtøku. Tølini [...] Føroyum ikki hava fría fosturtøku”, skrivaði ein facebook brúkari, meðan ein annar gitti, at tað var tilfar frá Amnesty sum hevði ført til, at fleiri ungar kvinnu nú fingu framt fosturtøku. Nú eg í hesari greinini [...] verða ljóskastað, tí tað í 2020 ikki bar til hjá ungum føroyskum gentum at fara uttanlands at fáa fosturtøku? 22.01: “Hey, eg eri júst lend, ring til mín um ein tíma. Eg havi hasi tølini í viðførinum. Tey
óvanliga víðgongdu útsøgnir og átøk í stríðnum móti fosturtøku. Um hetta er eitt tekin um, at Pro Vita eisini ætlar sær at herða sítt stríð móti fosturtøku, er ilt at siga, men farandi formaðurin í felagnum [...] oftast vaksnar konur, sum hava pengar, hús, mann og góðar umstøður annars at fáa børn. Og sum velja fosturtøku sum eina lætta loysn? Ja, sum var tað eitt slag av fyribyrgingarevni. Hvussu veist tú tað? Tí eg
dag, er det ufødte barnets skrig”, siga teir millum annað í viðmerking til uppskotið um at steðga fosturtøku í Føroyum, sum er borið Løgtinginum.
Talan er um danska lóg, sum í Danmark varð tikin av, tá hon var 17 ár. Í Danmark fingu tey fría fosturtøku fyri 50 árum síðani, í 1973. So hóast tann 67 ára gamla danska lógin langsíðani er sett úr gildi [...] upp lógina, sum hann skal endurnýggjast. Í tíðindaskrivið segði hann soleiðis: – Galdandi lóg um fosturtøku er frá 1956 og er í nógvar mátar ótíðarhóskandi. Nógv kjak hevur staðist av lógini, og
hevur avtalað at parkera fosturtøkulógina, ætlar landsstýrismaðurin í heilsumálum at endurskoða fosturtøku í Føroyum. Hans Pauli Strøm, landsstýrismaður, sigur við útvarpið hjá Kringvarpinum, at í fyrstu
havi hála upp úr hattinum síðstu dagarnar. Greinirnar fara at snúgva seg um tankar viðvíkjandi fosturtøku, sum eg, eftir bestu samvitsku og sannføring, meini er ein fyrilitarlig og virðilig viðgerð av
játtað at fáa seina fosturtøku. Eisini hóast vandin fyri, at fostrið hevur brek ella sjúku, bert er heilt lítil, millum 5-10%. Tí er kjak nú kyknað um, hvørt markið fyri fríari fosturtøku skal flytast frá [...] í Danmark. Ein spildurnýggj frásøgn frá Sundhedsstyrelsen vísir, at alt fleiri kvinnur søkja um fosturtøku eftir 12. viku, og vanligasta orsøkin til hesar seinu fosturtøkurnar er, at barnið sær út til at [...] hvørt fostur kenna pínu. Sum er, sær ikki út til, at meiriluti fæst fyri at flyta markið fyri fosturtøku úr 12. og upp til 22. viku. Og í sambandi við deyðilgu sproytuna hevur Etiska Ráðið víst á, at
kvinnur, í staðin fyri fosturtøku, skulu lata eini barnleys hjún ættleiða barnið. Hetta kann tykjast ein góð og skilagóð loysn uppá ein sváran trupulleika: kvinnan sleppur undan fosturtøku, ið man vera ein hin
í Kongaríkinum ikki hava sama rætt til fosturtøku. Tí meðan mann í Danmark hevur havt fría fosturtøku síðan 1973, so hava vit í Føroyum enn ikki fría fosturtøku - her er lógin frá 1959 enn í gildi. Hetta [...] journalistar verið ein túr í Føroyum fyri at finna útav, hvussu hendan avmarkingin viðvíkjandi fosturtøku ávirkar føroyskar kvinnur. Missiónin eydnaðist, og journalistarnir Rasmus Helmann og Anna Winsløv [...] teimum um nervøsitetin, óvissuna, skommina og aðrar avleiðingar, ið fylgja við, tá mann fær sær fosturtøku í Føroyum. Greinin hjá Politiken er bara fyri haldarar, og tí ber ikki til at lesa alla greinina
