verður arbeitt við tilfarinum og Pál Weihe, granskari, fer greiða frá, hvussu til ber at arbeiða við gransking. Melda til kveikingardagin her . Tað er við sorgblíðni, at vit í Granskingarráðnum siga farvæl við
pengarnar til okkurt skilagott, og har kemur gransking ovarlaga á listan. Vit kunnu hugsa um tvey granskingarendamál, ið eiga at liggja okkum sera nær. Annað er gransking í sonevndu “føroysku” sjúkuni og hitt [...] fyribyrging av hesum álvarsomu sjúkum. Velur nevndin í sjúkrakassunum ikki at nýta pengarnar til gransking innan Heilsutrygd, so kemur spurningurin, hvat pengarnir so skulu nýtast til. Fyri útvið 20 árum
høvuðsstaðnum væl. Tá vit ímynda okkum ein høvuðsstað sum miðstøð fyri lærdómi og vinnumenning, gransking og mentan, so er tað ikki meira ein visjón enn so, at vit langtsíðan eru farin undir at leggja lunnar [...] verður grundarlag undir fólkavøkstrinum. Tí skal vinnulívið hava bestu kor. Vit skulu satsa uppá gransking og mentan. Tí skulu vit skapa teir karmar, sum eru neyðugir fyri, at hesi fólk trívast. Tað er ikki [...] dreymur okkara, at t.d. granskarar uttanlands fara at leita sær hendavegin at luttaka í skúlaskapi, gransking og vinnumenning. Tí í kjalarvørrrinum á hesum blóma stuðulstænasturnar, sum skapa lív millum vitjandi
Sum bretar siga: Money talks - and bullshit walks. Følsk orð Samgongan hevur nýtt nógv orð um gransking. Um hægri útbúgving. Um mentan. Og um "bleyt virði". Stutt áðrenn fíggjarlógin var samtykt, var [...] halda ikki færri enn fýra røður, fyltar við gomlum flosklum um, hvussu avgerandi hægri útbúgving og gransking er fyri menningina av føroyskum vinnulívið. Ikki sørt irriterandi, tí røðurnar høvdu lítið flog [...] undirvísara á Fróðskaparsetrinum kann t.d. aktivera nógv fólk, sum annars fara av landinum. Íløgur í gransking draga fólk til Føroya og kunnu, sum fleiri dømi eru um, bæði økja um virði á verandi framleiðslu
Tá tað snýr seg um hægri undirvísing og gransking eru viðurskiftini vorðin alt meira kompliserað og krevjandi. Eisini eru tað eygu, sum duga at síggja, at gransking ikki longur bert hoyrir til tær klassisku [...] ni mugu fáa stundir til tess. Tað skerst ikki burtur, at tá tað kemur til hægri undirvísing og gransking, so eru Føroyamálsdeildin, Náttúruvísindadeildin og Søgu- og samfelagsdeildin á Fróðskaparsetrinum
ásett í lógini. Endamálið er í einum at menna gransking og dygd í undirvísingini, umframt at skapa karmar um nýskapandi undirvísing, útbúgving og gransking á Fróðskaparsetrinum. Aðalmálið hjá Fróðskaparsetrinum [...] er á Setrinum. – Tað er gevur so góða meining at fáa undirvísing, sum tekur støði í føroyskari gransking. Hetta er nakað, sum ikki finst nakra aðrastaðni. Og ein kann heldur ikki – uttan víðari - taka
hon gerst so við og við grundarlag undir einum stórum parti av búskapinum. Lond, sum satsa upp á gransking, fáa altíð ein framlítandi, offensivan og sterkan búskap. Tann defensivi búskapurin Í Føroyum hava [...] finna uppá nýggj ting og ganga nýggjar leiðir. Tí er so týdningarmikið, at pengar verða brúktir til gransking. Um pengar í staðin verða brúktir til at stuðla undirskotsforrætningum, fáa vit hinvegin eitt veikt [...] ins avgerð Sitandi samgonga hevur gjørt tann stóra skaða, at hon hevur steðgað at kalla allari gransking í Føroyum. Tað er í sjálvum sær ein vanlukka. Og nú vilja Fólka- og Sambandsflokkurin (teir rópa
gassvinnu, seta pengar av til fyri tað fyrsta at minka mest møguligt um dálkandi árinið og harnæst í gransking í alternativum varandi orkukeldum. Tað er eisini tí vit á hesum stað fyri stuttum skutu upp, at [...] at vit í princippinum eru samdir um, at vit eiga at gera íløgur í bæði fyribyrging av dálking og gransking í alternativa orku. Vit vilja lurta men vit kunnu ikki lata okkum stýra av einum felagsskapi, sum [...] olkuríkidømið við skynsemi. Latið okkum seta strong krøv til dálking. Latið okkum seta pengar av til gransking. Til tess at kunna tað - latið okkum so fara undir miðvísa oljuleiting og vóna, at vit finna hana
ímóti at loyva gransking í gitnum eggum, sum lógaruppskortið eisini leggur upp til, og vísir á, at fleiri lond, t.d. Týskland, Italia og Eysturríki, hava valt at banna slíkari gransking, grundað á mannavirði [...] mannavirði og varsemi, og ráðið mælir til, at vit fáa eitt orðaskifti um, hvørt gransking í gitnum eggum skal vera loyvd í Føroyum. Men eisini hetta ignorerar meirilutin í trivnaðarnevndini fullkomiliga,
professari í orkuverkfrøði á Náttúruvísindadeildini hjá Fróðskaparsetur Føroya. Harvið verður gransking og hægri útbúgving innan varandi orku ein størri partur av virkseminum á Setrinum. Tað kundi Hans [...] Føroyski arbeiðsmarknaðurin verður fjøltáttaður og styrktur og ein liður í hesum er, at menna gransking og útbúgving, førdi rektarin á Setrinum fram, áðrenn høvuðspersónurin sjálvur slapp til orðanna