Hann sigur, at ganga børn og blaðung úti og mala um næturnar, er tað eitt tekin um, at okkurt er galið heima. ? Tann trupulleikin verður ikki bastur við einum útigongubannið fyri børn. Leiðarin á Barnaheiminum [...] løgreglan framá børn og blaðung, sum ganga og mala úti um næturnar, haldi eg, at løgreglan kann gera okkurt við tað, uttan at tað skal fellast niður í eina lóg. ? Er tað ein trupulleiki, at børn og blaðung [...] leiðari á Føroya Barnaheimi, um sjónarmiðið hjá Rúnu Sivertsen um at seta útigongubann í gildi fyri børn og blaðung eftir eitt ávíst klokkuslett um kvøldið. Umframt at vera leiðari á Føroya Barnaheimi, er

BØRN Í FØROYUM Børn við serligum tørvi eru dottin burturímillum í vælferðarsamfelagnum. Tað var niðurstøðan hjá Eyðuni Christiansen, samfelagsfrøðingi, á ráðstevnuni »Føroysk trivnaðar- og heilsumál nú [...] einstaka næmingin. Á Sernámsdeplinum hava 45 børn við serligum tørvi sína dagligu skúlagongd. Talan er um deyv og menningartarnað, har fleiri eru fjølbrekað børn. Men heldur ikki her, er orkan, ið verður [...] ella viðgjørdir fyrr, um til dømis heilsusystraskipanin hevði eitt skipað fyribyrgjandi tilboð til børn í aldrinum 2 til 6 ár, siga heilsusystrarnar í kanningini. Ongin psykiatari Á landssjúkrahúsinum er

babba vaskar gólv, babba ger mat, babba seymar gardinir.... Hesum kunnu svensk børn breggja sær meira av enn onnur børn í heiminum, tí sambært altjóða kanningum eru teir svensku páparnir verðinsmeistarar [...] samstundis, sum tey hava smá børn. Jøvn arbeiðsbyrða í heiminum millum mann og konu, er eisini ein spurningur á hesum økinum. Tí ein av høvuðsorsøkunum til, at kvinnur føða ov fá børn er, at samstundis, sum [...] gongur ímóti einum barnsburðarligum falitti. Tað merkir, at hvør kvinna í vesturheiminum føðir ov fá børn. Í framtíðini førir tað so við sær, at tað verða færri og færri ung fólk til at arbeiða og halda okkara

eru mál, sum heilsusystrarnar vísa teimum á. Heilsusystraskipanin umfatar øll børn í Føroyum, bæði børn í skúlaaldri og børn undir skúlaaldur. ? Heilsusystrarnar ráðgeva familjum og kanna børnini. Í skúlanum [...] er harmiligt at síggja, hvussu lágt landsins myndugleikar meta um tað fyribyrgjandi arbeiði ímillum børn. Tað sigur Bjarta Vilhelm leiðari á heilsusystraskipanini. Heilsusystrarnar í Føroyum høvdu felagsfund [...] støðan er sera vánalig. Bjarta Vilhelm sigur, støðan viðvíkjandi tí fyribyrgjandi arbeiðnum ímillum børn er nú so vánalig, at tað eru allar orsøkir til at rópa varskó. ? Landsins myndugleikar hava ferð eftir

- Tað er umráðandi, at børn fáa loyvi at vera børn, uttan alla tíðina at hava fyrilit fyri virðum í lívinum hjá teimum vaksnu. Vit skulu ikki skipa fyri øllum møguligum fyri børn uttan at spyrja tey eftir [...] fólkatingslimur fyri sama flokk, er samdur. - Vit eiga ikki at gloyma, at tað eru børn, sum ikki eru so priviligerað. Børn, sum vanliga ikki gera nýtslu av tilboðum í musikkskúlum, ítróttarfeløgum ella øðrum [...] ella hjá teimum, ið játta pengar til tað. Sum hugtak merkir barnamentan tilboð, sum vaksin evna til børn. Innan mentanarsosiologi verður barnamentan greinað sum ein generellur lívsformur, sum fevnir um bæði

barnið millum 0 og 17 ár. Tað vil siga, at um tú hevur trý børn, so fær tín familja 6.000 krónur meira at brúka til virknistilboð til tykkara børn. Tað er møguligt, at vit skulu byrja við einari minni upphædd [...] er eitt betri orð fyri pengarnar, sum verða utgoldnir, fyri at børn kunnu verða virkin í virknisfelagsskapum. Tí tað handlar um at gera børn og ung virkin. Virkin ung hava betri sálarheilsu, eru minni kriminell [...] gera alt fyri at fáa livikostnaðirnar niður - serliga fyri ungar familjur, sum skulu seta búgv og fáa børn. Tað handlar um at halda lív í Føroyum. Økja talið av íbúðum og lutaíbúðum Kostnaðurin fyri bústaðir

teirra. Í hvørji støðu eru børn hjá misnýtarum, rúsdrekkamisnýtarum, og hjá fólki, sum sosialt eru illa fyri í føroyska samfelagnum? ­ Børn hjá foreldrum, sum drekka, og børn, sum á annan hátt eru úti fyri [...] nir ganga í arv, sigur Sólrun Jacobæus. ­ Men børn eru eisini ymisk. Summi børn søkja tað upp aðra staðni, sum tey ikki hava fingið í uppvøkstrinum. Børn ogna sær nakrar yvirlivilsismekanismur, sum ger [...] taka við ábyrgd sum foreldur Í Føroyum hava vit lyndi til at hugsa, at slíkt fer ikki fram, at øll børn hava tað gott og hava tey tað ikki gott, verður eitthvørt gjørt. Veruleikin er ikki so einfaldur ­

ganga í skúla, byrja at verða burtur. Tað eru eisini nøkur børn, sum ikki eru heima burturav; tað vil siga, at tey eru onkuntíð í skúla. - Summi børn eru í skúla ein dag og so ikki í skúla fleiri dagar; tað [...] onnur, sum ikki eru skrásett í nakrari skipan. - Tað er ilt at geva eina neyva mynd av, hvussu nógv børn í skúlaaldri nokta at ganga í skúla. Hetta skúlaárið vita vit um 17, men tá ið vit eru í samskifti [...] hevur verið seinastu trý árini, so vísa tøl frá Sernámi, at tíðarskeiðið januar-juni 2016 vóru 27 børn skrásett fyri ikki at ganga í skúla; av hesum vóru 20 dreingir; fimm teirra høvdu tá verið skrásett

serstovur til børn við ávíkavist autismu, samskiftistrupulleikum og fjølbreki. Okkara varhugi er, at hesar stovur virka væl, og at børnini trívast og mennast, sigur Lea Wolles. Hesar stovur eru fyri børn, sum hava [...] Fólkaskúlin Eingin veit, hvussu føroyski fólkaskúlin er fyri børn við brekinum asperger, tí onki yvirlit er yvir støðuna. Hetta sigur Lea Wolles, formaður í Landsfelagnum fyri fólk við autismu. Felagið [...] Plan.« Hetta er ein uppskrift frá vøggu til grøv við millum øðrum einum greiðum yvirliti yvir, hvussu børn við autismu og asperger skulu hjálpast, tá tey eru í skúlaaldri. - Í Føroyum er eingin savnað vitan

Tróndur. Eisini vil formaðurin í foreldrafelagnum vera við, at børn eru ikki bara børn tá tey eru í skúla ella í barnagarð. Tey eru eisini børn aftaná skúlatíð, og til teirra, ið eru eldri enn 7 ár eru ongi [...] gera vart við, at talan er ikki bert um trot á ansingarplássum, men eisini á frítíðarmøguleikar fyri børn í skúlaaldri. ? Vanligt hava vit bara viðgjørt trupulleikan á vantanti ansingarplássum, men í hesum [...] er ikki so stórt longur, og trot er á arbeiðsmegi. At foreldur ikki fáa ansingarpláss ella tað, at børn ikki hava nakrar serligar frítíðarmøguleikar eftir skúlatíð ger, at foreldur vera heima og ansa eftir