Rak á lastalúku í 14 tímar

MINNISSTEINUR Fyrstu stigini til ein minnisstein í Søltuvík vórðu tikin fyri níggju árum síðani. Nú er minnissteinurin yvir teir, sum fóru við 3000 tons stóra enska farmaskipið, Principiu fyri 115 árum síðani vorðin til veruleika. - Tað vóru mans úr fleiri ymiskum londum umborð á skipinum. Tí kann hetta gerast ein dýrgripur fyri útlendingarnar, um altso nøvnini á teimum, sum fórust koma á minnissteinin, sigur ferðaleiðarin, Sámal Bláhamar

Søltuvík: Upp gjøgnum øldirnar eru nógv skip sokkin við Føroyar.

Tað serstaka við Principia úr Newcastle er, at hetta er størsta skip sum er sokkið her á landi.

Skipið var 96 metrar langt, 11 metrar breitt og 2749 bruttotons til støddar, og legði 16. november í 1895 frá landi í skotska býnum Dundee við farmi til New York. Í lastini vóru klútar, pappír og tjørutunnur til USA.

Sambært upplýsingum á alnetinum vóru 28 sjómenn, harav teir flestu vóru úr Bretlandi og eitt ferðafólk, umborð á skipinum sum kom í illveður og fór heilt út av kós.

Tað gekk hvørki verri ella betri enn so, at tað rendi á land við Stóraboða uttanfyri Søltuvík fimm dagar seinni, 21. november 1895. Eldur kom í skipið, sum sakk so at siga beinanvegin.

Bert tann ein maðurin, matrósurin Heinrich Anders úr týska býnum Rostock varð bjargaður. Hann slapp upp á lastalúkuna, og á henni rak hann norður um Trøllhøvda, inn í Hestfjørð og yvir ímóti Gomlurætt, har hann varð sæddur av einum manni á landi.

Eftir at hava rikið í samfullar 14 tímar í illveðri, varð hann at enda bjargaður í land og kom í húsið hjá Jóanesi Patursson í Kirkjubø.

Hann fór aftur til heimland sítt nakrar dagar seinni, men vitjaði aftur í Kirkjubø í 1936. Ein partur av lastarlúkuni er enn til, og verður í dag brúkt sum borð í Stokkastovuni í Kirkjubø.


Akkerini

Í 2001, 106 ár eftir vanlukkuna, vórðu fyrstu stigini tikin til at fáa akkerini av Principiu upp av havsins botni.

Hetta varð gjørt í góðum samstarvi millum kavarar frá Froskmannafelagnum og Sands Kommunu. Aftaná sjálva landkomuna, varð arbeitt við at viðgera akkerini á rættan hátt, soleiðis at tey ikki saltsprongdust. Tí lógu tey í feskvatni í drúgva tíð.

Í 2008 vórðu akkerini koyrd vestur til Søltuvíkar, eins og minnissteinurin varð bílagdur frá Grótvirkinum í Skopun.

Sitandi kommunustýri, sum avdúkaði steinin sunnudagin 22. august í ár, er tað triðja í røðini, sum arbeiðir við ætlanini um akker og minnistein yvir Principiu.