Søgan um Føroya Sparikassa, sum varð til Eik Banka, er ein syrgilig søga um, hvussu illa tað kann ganga, tá ein inkompetent leiðsla og ein inkompetent nevnd sleppa at skalta og valta við virðum hjá øðrum – og seta alt yvir stýr, uttan at nakar steðgar ørskapinum.
Tað var ein áhugaverd sending á P1 hjá DR í síðstu viku, tá teir tríggir bankaruddararnir hjá Finansiel Stabilitet, Henning Kruse Pedersen, Jørn Astrup Hansen og Steen Hove søgdu sína hugsan um, hví tað gekk so galið hjá fleiri bankum í kongaríkinum.
Amagerbankin er eitt skrekkseksempul – ikki minst tá tað snýr seg um eina út av lagi ókompetenta bankanevnd, sum gevur stjóranum partabrøv í hundrað millióna klassanum, og sum letur stjóran sjálvan sleppa at gera av, nær hann tekur sær »gylta lógvatakið«·
Fyri vanlig fólk er tað jú beinleiðis hol í høvdið, at nevndin í Eik Banka ger av at gjalda stjórunum fleiri milliónir í fráfaringarløn, beint áðrenn bankin fer á heysin. Tað luktar langan veg av inkompetansu – ella tí, sum nógv verri er.
Tað er helst ein veruleiki, at júst inkompetansa er ein stórur trupulleiki í nógvum løgum í samfelag okkara. At skipanin við Eik Banka bara kundi endað galið, tað hava myndugleikar og bankaleiðsla vitað í fleiri ár. Í Danmark eru fleiri dømi, har tað gekk galið, tí at nevnd og leiðsla høvdu alt valdið. Bara fyri Eik Banka hevur hetta kostað Finansiel Stabilitet milliardaupphædd, eins og tað eisini hevur kostað partaeigarunum milliardaupphæddir. Fleiri aðrir húsagangir standast av hesum fallittið, tí bankin sigur upp kredittir – eitt dømi er íbúðarbyggingin undir Kongavarða á Argjum.
Spennandi verður at frætta, hvat løgmaður hevur at siga, tí hetta er ikki bara eitt mál um tveir privatpersónar, sum fáa eina feita løn, og um ein tingmann, sum øvundar teimum. Tí vit hava onnur dømi um ókompetentar leiðslur, sum stýra sera stórum peningaupphæddum – og sum freistast at geva stórar lønir og stórar fráfaringarlønir við vón um, at tað dryppar á deknin, sum kanska kýnir leiðsluni.
Her tørvar okkum greiðar reglur, sum seta skilvísi og kompetansu í hásæti, og tí hvílir stór ábyrgd á løgmanni.