ODDAGREIN: Nevnd og leiðsla dugdu ikki

So reyk Eik Banki, og eitt punktum er sett fyri hend­an 178 ára gamla peningastovnin - sum var hin fyrsti í Føroyum - og sum hev­ur havt so stóran týdning í samfelagnum.

»Vit hava ikki dugað nóg væl. Tað er or­søkin til, at bankin fór«, stað­festi Odd Bjellvåg, nevndar­for­mað­ur á tíð­indafundi í gjárkvøldið - beint eftir at staðfest varð, at Fin­ans­i­el Stabilitet yvirtekur bankan.

Tað skal valdast vána stýring, og tað er helst væl skilligt, at land­ið ikki vildi taka um endan, tá út­lit kanska vóru fyri enn størri tapi fyri landskassan. At orð­a­skiftið nú fer at snúgva seg um fíggj­ar­eft­ir­lit og vantandi inn­lit hjá før­oysk­um pol­it­ik­ar­um, tað virkar sum uttanumtos. For­maður Tjóð­veld­sins, sum annars er eitt »bank­a­krepp­u­pro­dukt« sum politikari, kundi væl havt tryggj­að hesi viðurskifti, tey seks ár­ini hann ráddi fyri borgum í Ting­a­nesi. Fíggj­ar­málaráðharrin og løgmaður hava helst bara handlað út frá veruleikanum, sum hann er. Vón­andi spyrt ikki eitt køvandi kegl burt­ur úr hesum, hóast politiska skip­anin nú má taka seg saman og tryggja viðurskiftini kring fíggj­ar­stovn­ar framyvir.

Tað er nógv, sum nú talar fyri, at Trygg­ing­arfelagið Føroyar verður part­ur av nýggja bankaeigaranum. Sam­bært Jørn Astrup Hansen er tað mest sum ein van­lukka, at Spar­i­kass­ar sluppu at broyta seg til bank­ar, uttan at bygnaðurin kring fel­agið varð broyttur. Hetta tí at tað gav leiðsl­uni sjálvari alt ov víðar heim­ild­ir, tí tað í veruleikanum var leiðsl­an, sum stýrdi nevndini - og ikki øvugt.

Er talan ikki um júst sama trup­ul­leika í Tryggingarfelagnum? Nevnd­in er jú vald av umboðsráð­num, sum er eitt alt ov stórt og tungt app­a­rat til at flyta nakað sum helst. Mest sum ein gomul kommunistisk leivd, ið verður samantvinnað við eina mo­d­ern­aða markn­að­ar­drivna fyr­i­tøku. Skipanin við umboðsráðnum er í heila tikið marg­hát­lig, og mann­a­gongd­in við, hvussu at­kvøð­u­seðl­ar verða býttir út er bein­leið­is ó­dem­­o­krat­isk, har tað valevnið, ið megn­ar at fáa Tryggingarfelagið at senda flest­ar at­kvøð­u­seðl­ar út, hev­ur besta kjansin. Hví kann felagið ikki senda øllum trygg­ing­ar­tak­ar­um atkvøðuseðil, so øll fáa sama møguleika at velja?

Skal TF Holding keypa Eik - kanska saman við landsstýrinum - so má tað vera eitt krav, at Trygg­ing­in sjálv verður umskipað soleðis, at hon lýkur tær organisatorisku regl­ur, sum galda fyri eina sunna fyr­i­tøku á privata marknaðinum.
Astrup spyr, um vit einki hava lært av 1992. Vit hava so ikki lært nóg mikið. Men vit mugu ikki skapa eina nýggja organisatión, har tað er stjórnin, sum stýrir nevndini.