ODDAGREIN: Fá nú skil á fjølmiðlarnar

Sum tann 12. landsstýrismaðurin í ment­a­málum bara í hesari øldini kann Bjørn Kalsø vera tann, sum bjarg­aði grundarlagnum undir før­oyski fjølmiðlavinnu.

Hinvegin kann hann eisini gera sum allir hinir 11 og lata standa til, so­leið­is at vit at enda bara hava eitt út­arm­að alemnt kringvarp og nakr­ar priv­at­ar heimasíður, sum leggja tíð­ind­a­skriv út á netið.
Tá verður helst lítið tosað um krit­isk­an journ­al­istikk – ella um kon­struk­tivan journalistikk.
Á ráðstevnu í Keypmannahavn í síðstu viku vóru fjølmiðlar úr Før­oyum, Íslandi, Grønlandi og Noreg kom­­n­ir sam­an at umrøða við­ur­skifti í út­norðuri, sum hava við miðl­ar at gera. Har eru sjálvandi fleiri mál av felags áhuga – men eitt er, sum skil­ir føroyska miðlaheimin frá hin­um: Í øðrum londum verður tos­að um, hvussu tað almenna skal stuðla miðlunum, hvat kundi verið gjørt øðrvísi, og heilt konkret var í síðstu viku tosað um, hvussu vit kundu skipað eina tíðindatænastu fyri útnorðurlondini.
Í Føroyum eru vit als ikki kom­in til at tosa um nakran stuðul. Tí í Før­oy­um fáa miðlarnir ongan stuð­­ul. Ikki eina krónu. Føroyska fjøl­miðl­a­vinn­an er ein stuðulsfrí vinna, og tað átti at klingað væl í pol­it­ik­ar­a­oyr­um. Og tað ger tað eisini. Tað kling­ar so væl, at teir halda, at Kring­varp Føroya eisini skal klára seg á sama marknaði. Politikararnir halda, at kringvarpsgjaldið kann vera tað sama, sum tað var í lagt afturi í farnu øld, og so skal kapp­ing­in við privatu miðl­ar­nar gjalda restina.
Soleiðis hava politikararnir valt, at al­menna Kring­varp Før­oya skal kapp­ast við priv­at­ar miðl­ar um lýs­ing­ar. Priv­ata fjøl­miðl­a­vinn­an kapp­ast tí við lands­kass­an, sum bein­­leið­is und­ir­grev­ur eina heila ­vinnu, bara tí at politikarar ikki vilja geva okk­ara al­menna pub­lic service kring­varpi nátúrligar sømd­ir.
Tað er her, at ein ment­a­mál­a­ráð­harri við formati eigur at langa nevan í borðið. Hinir 11 menta­mála­ráð­harr­ar­n­ir ­í hesi øldini hava ikki megn­að tað. Teir hava bara ypt øksl, með­an støðan er versnað. Total út­søla er nú í Krinvarpinum, har sjálvt køkurnar til vertirnar eru spons­or­er­að­ar.
Vit vóna, at Bjørn Kalsø hevur tað, sum skal til. Ikki fyri at stuðla priv­atu miðl­a­vinn­uni fíggjarliga, sum onn­ur lond gera. Men til at fáa skil á, soleiðis at lýsingar og spon­sor­at bara vera í privatu miðl­u­num.
Alternativið er, at kring­varps­gjald­ið má lutast til allar miðl­ar­.