ODDAGREIN: Eitt løgið krossmessuval

Á krossmessu skulu vit á eina ikki sørt margháttliga fólkaatkvøðu um komm­un­u­samanlegging. Fáur veit, hvat hann í veruleikanum verður bið­in um at taka støðu til ? og enn minni, hvørja ávirkan, ella um hetta yv­ir­høvur fær nakra ávirkan.

Politiski viljin er, at vit skulu hava færri kommunur. Og um tað er neyv­an tann stóra tvístøðan, tí at standa spjadd og draga hvør sína línu, tað hava føroyingar dugað alt ov væl gjøgn­um tíðirnar. Tað hevur sjáld­an verið hugsað um heildina, held­ur um, hvussu eg og vit kunnu sæta okkum sum frægast.

Men hvussu ber tað so til, at sam­gong­an hevur sett sær fyri hesa fólk­a­at­kvøð­una, kunnu vit av røtt­um spyrja. Hevði tað verið so, at pol­it­iska skipanin stóð saman, men tað ger hon als ikki. So seint sum í gjár sendi Tjóðveldi út yvirlýsing, har flokk­ur­in »staðfestir, at komandi fólka­at­kvøð­an als ikki hevur fingið nakra pol­i­t­iska viðgerð, og tískil er enda­málið við fólkaatkvøðuni ikki greitt, hvørki fyri okkara fólkavaldu ella lands­ins borgarar.«

Og her hevur Tjóðveldi fatur á rætta end­anum. Tí tað er als ikki greitt fyri fólki, hvat hetta gongur út upp­á. Hinvegin hevur hetta um kom­m­un­u­samanleggingar verið á pol­it­isku dagsskránni í eini 20 ár, utt­an at nakað sum helst hendir. Komm­unur leggja saman, men tað hev­ur einki við yvirskipaðu ætl­an­ir­nar hjá løgtingi og landsstýri at gera – men tað verður gjørt av prakt­isk­um ávum.

At leggja kommunur saman er ein sjálvfylgja. Um tað nýtist eing­in fólkaatkvøða. Tórshavnar komm­una hevur lagt saman við fimm øðrum kommunum seinasta mans­ald­ur­in – uttan eina tað ein­astu fólka­at­kvøðu. Men nú skulu havn­­ar­borg­arar spyrja, um teir vilja hava hin­ar báðar kommunurnar, sum eft­ir eru í Streymoynni, við eisini.

Hetta eru burturspiltir pengar, sum høvdu gagnað nógv betur á onk­r­um øðrum øki – serliga um hetta bara verður ein víðkað gall­up­kann­ing, sum heldur ikki fer at verða brúkt til annað, enn ein velj­ar­a­kann­ing, tí »fólkaatkvøðan er bara veg­leið­andi«, hvat tað so enn merk­ir.

Men tá nú hugurin er so góð­ur at spyrja fólkið, so kundi sam­gong­an eitt nú spurt okkum, um vit góð­taka, at pensjónsaldurin skal hækka. Hon kundi eisini spurt okk­um, um vit góðtaka »progressivu flat­skatta­skip­an­ina«, um vit góð­taka, at pen­sjón­ir­nar verða skatt­að­ar við inngjaldi, ella um vit góð­taka at seta í gildi brúkaragjøld á heils­u­øki­num.

Ein fólkaatkvøða um slík evni hevði givið meining. Fekk sam­gong­an undirtøku fyri sínum politikki, so sluppu vit undan øllum grenjinum frá and­støðu og fakfeløgunum. Ella úrs­lit­ið varð øvugt. Í øllum førum hetta givið meining.