Heidi Petersen, løgtingskvinna
Rættindi hjá børnum
Søguliga gongdin í broytingin í rættindum og skyldum hjá børnum, hava verið nógvar og umfatandi seinastu øldina.
Frá at hava verið roknaði sum ognarlutir hjá foreldrum, har børnini skuldu vera við sum arbeiðsmegi at breyðføða familjuna, og foreldur gjørdu við tey sum teimum lysti, til seinni, har foreldrum var álagt at senda tey í skúla, og til okkara tíð, har øll børn hava rætt til skúlagongd og útbúgving, og foreldur hava lógarásettar skyldur at forsyrgja barninum til tað er 18 ár, er stórt framstig.
Orsøkin at leggja uppskot fyri tingið at lóggeva móti revsilsisrættinum eru mangar, men høvuðsorsøkin er eftir míni metan, at tað er ein fyritreyt í virðingina av tí einstaka menniskjanum, at tú ikki fremur harðskap, hvørki likamligan ella sálarligan.
Tá børnini altíð eru tey veikastu í støðum mótvegis teimum vaksnu, eigur teimum at vera lógartryggja verja móti ágangi. Í dag hevur tú ikki loyvi at sláa ella fremja harðskap móti øðrum vaksnum menniskjum. Eisini djórini eru vard av einari djóraverndarlóg, men enn eru børn okkara ikki vard í nakrari lóg móti at verða sligin ella útsett fyri øðrum likamligum harðskapi.
Á ungdómstinginum í februar í ár løgdu næmingar frá 9. a í Eysturskúlanum fram uppskot um at avtaka revsilsisrættin og vóru argumentini tey førdu fram í sambandi við lógaruppskotið bæði nógv og góð, tey søgdu m.a. :
Tað er ósunt fyri børnini at verða sligin! Børnini læra, at harðskapur er ein háttur at loysa trupulleikar/konfliktir uppá! Børn eru veikari og kunnu ikki verja seg! Hvar er markið fyri, nær talan er um harðskap og um varisliga likamliga revsing? Børnini missa sjálvsálitið og fáa sálarlig arr! Tað er loyvt at sláa børn, men ikki djór og vaksin fólk! Foreldrini eiga at verja barnið barnið er ikki teirra ogn, tí fólk kunnu ikki eigast! Børn hava rætt til virðiliga viðferð! Vaksin, sum sláa børn, skulu á skeið í at vera foreldur! Tað er mannminkandi og eyðmýkjandi at verða sligin, bæði hjá vaksnum og børnum! Tað er tekin um veikleika ikki at kunna práta eitt barn í lag.
Verja móti harðskapi
Eisini er tað ein mannarættur hjá børnum at vera vard móti harðskapi. Ì ST barnarættindasáttmálanum frá 20 . november 1989 verður m.a. staðfest at staturin skal verja barnið um tað verður mishandla. Annars stendur nógv annað áhugavert í hesi somu yvirlýsing, eitt nú at børn hava rætt til privatlív og foreldur eiga til dømis ikki at lesa brøv hjá børnunum, børn hava rætt at vita hvat fyriferst í heiminum og tí eigur at hava atgongd til bløð, sjónvarp, útvarp og bøkur, og børn hava rætt at hava sína egnu meining og hendan skal virðast. Meira um barnarættindasáttmálan kann lesast á heimasíðuni hjá www.detsidsteord.dk
Annars mælti Norðurlandaráðið í 1982 limalondunum at taka av henda revsilsisrætt.
Arbeitt verður í løtuni við uppskotið at leggja fyri tingi, sum skal avtaka revsilsisrættin hjá foreldrum av børnum teirra.
Í hinum norðanlondunum var hesin revsirættur avtikin við lóg fyrst í undangongu landinum Svøríki í 1979. Í Finnlandi var lógin avtikin í 1983 og í Noregi í 1987. 10 ár seinni var lógin so avtikin í Danmark, altso í 1997, og nú verður so høvi hjá Føroya Løgtingi at gera tað sama.
Vóni at uppskotið fær góða og jaliga viðgerð í løgtinginum, so vit eisini her kunnu teljast millum heimsins fremstu tjóðir.
