Leygardagin 17. september 2011, millum kl. 14.00 og 18.00, verður hvalastøðin við Áir opin fyri almenninginum. Øll eru vælkomin at leggja leiðina framvið at síggja húsini á støðini. Søvn Landsins hevur áhuga í at fáa amboð, skrivligt tilfar, myndir, kort, tekningar og annað í varðveitslu, sum sigur frá søguni á hvalastøðini.
Hvalastøðin við Áir er tann einasta av teimum tilsamans 7 føroysku hvalastøðum, sum vórðu settar á stovn báðumegin 1900. Hvalastøðin við Áir varð sett á stovn í 1905, og er tann einasta av norskum uppruna, sum enn stendur uppi á norðara hálvu.
Einans tríggjar hvalastøðir eru eftir av teimum til samans 214 hvalastøðum, sum vóru fram við strondunum í øllum heimshøvunum. Tær flestu vóru norskar. Ein er eftir í Albany í Australia, ein er á South Georgia í Suðuríshavnum og síðani er tað hvalastøðin við Áir.
Støðin við Áir tók seinast ímóti stórhvali fyrst í 1980-árunum, men sum støð, ið framleiddi lýsi, turrfóður til útflutnings, seldi stórhvalatvøst til skip og tað føroyska húsarhaldið, helt hon uppat í 1958, hóast støðin var opin nøkur ár í 1960- og 1970-árunum.
Hvalastøðirnar vóru við til at ídnaðarmenna Føroyar. Stórhvalaveiða hevði við øðrum orðum ein serligan samfelagstýdning fram til uml. 1960.
Síðan í vár hava Náttúrugripasavnið og Fornminnssavnið hjá Søvnum Landsins arbeitt á støðini við Áir at rudda, beina burtur og savna saman amboð og útgerð á støðini at varðveita framyvir. Hvalastøðin við Áir skal gerast til savn.
Húsini á støðini við Áir Perlan, Ebenezer, Tørkan, Fugan, Kemis, Kvernan, og ikki minst Gamla Spikkókariið skulu aftur koma til heiður og æru.
Tey, sum koma á vitjan, og sum minnast støðina, ella kenna onkran, sum hevur arbeitt á støðini, eru vælkomin at koma við gripum og øðrum, sum tey vita kann fáa góða nyttu á einum komandi savni.
(Tekning: MAP Arkitektar)
